After Action Review เพื่อสังเคราะห์องค์ความรู้

หลังจากการทำโครงการบริการวิชาการ  โครงการอบรมแกนนำผู้ดูแลผู้สูงอายุ

  ในเขตเทศบาลตำบลบางกะจะ อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี

 วันที่จัดโครงการ 20 – 21 กรกฎาคม 2555

วันที่ประชุมแลกเปลี่ยน  1  สิงหาคม  2555

ผู้ร่วมทำ After Action Review

1. ดร.มัณฑนา       เหมชะญาติ
2. อ.โสภา           ลี้ศิริวัฒนกุล
3. อ.จิตติยา         สมบัติบูรณ์
4. อ.ทองใหญ่       วัฒนศาสตร์
5. อ.คณิสร          แก้วแดง
6. อ.รัชชนก         สิทธิเวช

สรุปองค์ความรู้หลักที่ได้จากการบริการวิชาการ

ประเด็นที่ 1 ผู้สูงอายุและแกนนำผู้ดูแลผู้สูงอายุที่เป็นผู้หญิง  ให้ความสนใจกับการดูแลสุขภาพมากกว่าผู้ชาย  กิจกรรมต่าง ๆ ที่ออกแบบมาเป็นที่สนใจของผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย  ดังนั้นอาจจำเป็นต้องค้นหากลวิธีหรือรูปแบบของกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพที่ผู้สูงอายุผู้ชายให้ความสนใจเข้าร่วมกิจกรรม มีข้อน่าสังเกตว่าชมรมส่งเสริมสุขภาพจังหวัดจันทบุรี  มีผู้ชายรวมกลุ่มกันออกกำลังกายที่สวนสาธารณะสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชมากกว่าผู้หญิง  เช่น  การวิ่ง/เดินเป็นกลุ่ม  เล่นตะกร้อ  เป็นต้น จึงน่าจะเข้าไปศึกษาว่าผู้ชายในวัยผู้ใหญ่และสูงอายุ   สนใจทำกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพลักษณะ/รูปแบบใด  เพื่อการเข้าถึงผู้สูงอายุชาย  และให้การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุชายได้อย่างต่อเนื่องและได้ผลดี [...]

โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อพัฒนาตน พัฒนางาน สร้างเสริมค่านิยมองค์กร ณ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน วันที่ 10-14 สิงหาคม 2555 ณ โรงแรมเมอร์เคียว กรุงปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีน

ผู้เขียน อ.วราภรณ์ จรเจริญ

ผู้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้

1. นายสิรวิชญ์           ฟั่นแจ้ง
2. นายวิเชียน            กระต่ายจันทร์
3. นายสมชาย           โพธิ
4. นายบุญจันทร์         ทาโพทอง
5. นายประดิษฐ์          สาคะเรศ
6. นายชั้น                ฤกษ์ภิกขุณี
7. นายสมพงษ์           มังคลสุ
8. นายวันชัย             ประจำเรือ
9. นายธนกฤต           ปานสวรรค์

สืบเนื่องจากงานพัฒนาบุคลากร วิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ได้จัดโครงการเรียนรู้เพื่อพัฒนาตน พัฒนางาน สร้างเสริมค่านิยมองค์กร ณ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนให้แก่บุคลากรสายสนับสนุน ซึ่งมีข้าราชการ ลูกจ้างประจำและลูกจ้างชั่วคราว รวม 51 คน ในวันที่ 10-14 สิงหาคม 2555 และวันที่ 17-21 สิงหาคม 2555 โดยจัดให้มีการทัศนศึกษาเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ภูมิปัญญาของประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน รวมทั้งศึกษาดูงานด้านบริการ ณ โรงแรมเมอร์เคียว กรุงปักกิ่ง เพื่อนำความรู้มาเป็นแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานให้เหมาะสมกับงานที่รับผิดชอบและเพื่อเสริมสร้างค่านิยมองค์กร (เกื้อกูล กลมเกลียว ร่วมแรง มุ่งมั่น แบ่งปัน เรียนรู้) และอัตลักษณ์ของวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี (บริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์)

[...]

วิจัยในชั้นเรียน

ภาควิชาพื้นฐานการพยาบาล

วิชา  พย.1425  การรักษาพยาบาลเบื้องต้น

หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต  ชั้นปีที่ 4

ชื่อเรื่อง   การแก้ไขปัญหานักศึกษาที่สอบครั้งแรกไม่ผ่านแต่คิดว่าตนเองสอบผ่าน

ผู้วิจัย   รัชชนก  สิทธิเวช

สภาพปัญหา

วิชาการรักษาพยาบาลเบื้องต้น  เป็นวิชาหนึ่งที่ใช้สอบเพื่อขอรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ ดังนั้นหากนักศึกษาสอบไม่ผ่านในรายวิชานี้อาจส่งผลสืบเนื่องไปถึงผลสอบเพื่อขอรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพได้  ซึ่งในการสอบประเมินผลครั้งแรกของวิชาการรักษาพยาบาลเบื้องต้น  พบว่ามีนักศึกษาที่สอบครั้งแรกไม่ผ่านแต่คิดว่าตนเองสอบผ่าน  ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการสอบครั้งต่อไป

วัตถุประสงค์    เพื่อให้นักศึกษาสอบผ่านในการสอบครั้งที่สอง

วิธีดำเนินการ

1.  นัดหมายกับนักศึกษาเพื่อพูดคุยและค้นหาสาเหตุของปัญหาที่ทำให้นักศึกษาสอบไม่ผ่านในการสอบครั้งแรกแต่คิดว่าตนเองสอบผ่าน

2.  พูดคุยกับนักศึกษาเพื่อหาสาเหตุและแนวทางการแก้ไขปัญหาที่ทำให้นักศึกษาสอบไม่ผ่านในการสอบครั้งแรกแต่คิดว่าตนเองสอบผ่าน  เพื่อให้สอบผ่านในการสอบครั้งที่สอง

3.  ติดตามผลการสอบครั้งที่สอง

ระยะเวลา    ระหว่างภาคการศึกษาที่ 1 / 2555

[...]

ภาวะผู้ป่วยเรื้อรัง หมายถึง ภาวะใด ๆ ที่ต้องอาศัยกิจกรรม และการตอบสนองต่อเนื่องจากผู้ป่วย ผู้ดูแล และระบบบริการการแพทย์ ภาวะนี้ครอบคลุมมิติทางกายใจและพฤติกรรม

โรคเรื้อรังทางจิตเวช ในปัจจุบันที่เป็นปัญหา ทั้งตัวผู้ป่วยเอง ครอบครัว โดยเฉพาะคนที่ดูแล และส่งผลต่อภาวะเศรษฐกิจในครอบครัว ได้แก่ โรคสมองเสื่อม ซึ่งพบมากในผู้สูงอายุ ซึ่งถือว่าเป็นบุคคลที่มีความสำคัญ จำเป็นต้องดูแลเอาใจใส่อย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในขณะนี้ สำนักงานสถิติแห่งชาติ ได้เปิดเผยว่า โครงสร้างประชากรของประเทศไทย ได้เข้าสู่โครงสร้างประชากรสูงอายุแล้ว ทำให้ประเทศไทยมีสัดส่วนของผู้สูงอายุ (60 ปีขึ้นไป) เกินร้อยละ 10 จากประชากรรวมทั้งสิ้น 66.5 ล้านคน หรือคิดเป็นผู้สูงอายุถึงกว่า 7 ล้านคน เมื่อดูตัวเลขแล้วก็น่าเป็นห่วง เพราะนอกจากสุขภาพใจที่อาจเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ เนื่องจากลูกหลานห่างเหินแล้ว หากสุขภาพกายมีโรครุมเร้าเข้าไปอีก จะทำให้การดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุมีความลำบากมากขึ้น

โรคสมองเสื่อม พบได้ในอายุ 60-64 ปี ประมาณ 1-2% อายุ 70-74 ปี ประมาณ 12% อายุ 80-84 ปี ประมาณ 31% ประเภทของโรคสมองเสื่อมที่พบมากได้แก่ Alzheimer และ Stroke

Behavioral and nsychological symptom จะมาด้วยการมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม (ไม่จำเป็นต้องมีอาการทางจิต) ความจำเสื่อม พฤติกรรมเสื่อม สูญเสียความคิด มีความผิดปกติของการพูด ไม่สนใจตัวเอง หลงผิด ประสาทหลอน ก้าวร้าว ซึมเศร้า พยายามฆ่าตัวตาย เชาวน์ปัญญาจะค่อย ๆ เสื่อม

Diagnosis  ดูอาการ ซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจสภาพจิต Lab Neuropsychological test depression screen ทำ MRI หรือ Lab พิเศษบางอย่างถ้าจำเป็น

Management

1. ยา (Cholinesterase inhibitors) มียาที่รักษาโรคสมองเสื่อมที่ผลิตใหม่ ได้แก่ Memantine

2. จิตบำบัด

3. ป้องกันสมองเสื่อมมากขึ้นโดยควบคุมไขมัน ควบคุมความดันโลหิต รักษา Moderat Alzheimer

4. ให้ Anti A-beta immunotherapy ซึ่งคาดว่าภายในเวลา 5 ปี จะมี vaccine ตัวนี้ใช้ได้สำเร็จ

5. ให้ Antibiotics ซึ่งอาจช่วยเรื่องความจำในรายติดเชื้อ

6. general management ได้แก่ ดูแลความเป็นอยู่ในชีวิตประจำวัน กระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหว จัดสิ่งแวดล้อม หางานให้ทำ ให้คำชมเชย กิจกรรมเหล่านี้อยู่ในความดูแลของ caregiver

โรคสมองเสื่อมส่วนมากผู้ป่วยจะมีอายุอยู่ได้ประมาณ 8 ปี เป้าหมายการรักษา คือ ลดอาการที่เป็น ป้องกันสมองเสื่อมมากขึ้น ทั้งนี้ การดูแลให้ผู้ป่วยสงบ และ caregiver รู้สึกไม่เครียด ป้องกันโรคซึมเศร้าในผู้ดูแล เป็นสิ่งสำคัญที่ยังต้องปฏิบัติต่อไป

นางวราภรณ์     จรเจริญ     ผู้เขียนบทความ

สรุปผลการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากคณาจารย์

ภาควิชาสุขภาพจิตและการพยาบาลจิตเวชศาสตร์

วิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี

เรื่อง ความก้าวหน้าในการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังทางจิตเวช

จัดโดย วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สระบุรี

วันที่ 8-10 สิงหาคม 2555 ณ ห้องประชุม โรงพยาบาลสระบุรี

ผู้เขียน อ.วราภรณ์ จรเจริญ

ผู้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ อ.เชษฐา แก้วพรม, อ.โศภิณสิริ ยุทธวิสุทธิ, อ.อรัญญา บุญธรรม, อ.มงคล ส่องสว่างธรรม, อ.ลลนา ประทุม

ความก้าวหน้าในการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังทางจิตเวช

          จากการเปิดเผยโครงสร้างประชากรของประเทศไทย ของสำนักงานสถิติแห่งชาติที่ว่า โครงสร้างของประชากรของประเทศไทยในปัจจุบัน ได้เข้าสู่โครงสร้างประชากรสูงอายุแล้ว ทำให้ประเทศไทยมีสัดส่วนของผู้สูงอายุ (60 ปีขึ้นไป) เกินร้อยละ 10 จากประชากรรวมทั้งสิ้น 66.5 ล้านคน เมื่อดูตัวเลขแล้วก็น่าเป็นห่วง เพราะโรคเรื้อรังทางจิตเวชที่พบได้มากในปัจจุบันคือ โรคสมองเสื่อม ซึ่งพบมากในคนอายุ 60-64 ปี 1-2 % อายุ 70-74 ปี 12% 80-84 ปี 31% จากตัวเลขเหล่านี้ทำให้คาดการณ์ได้ว่าจำนวนผู้ป่วยโรคเรื้อรังทางจิตเวชจะพบ ได้มากขึ้น โดยเฉพาะ Alzheimer และ Stroke เนื่องจากผู้ป่วยเหล่านี้จะไม่สามารถช่วยตัวเองได้มากนัก รวมทั้งการมีอาการทางจิตร่วมด้วยจะเป็นปัญหาแก่ตัวผู้ป่วย ครอบครัว โดยเฉพาะ Caregiver ซึ่งต้องดูแลผู้ป่วยเหล่านี้ ที่จะมีชีวิตอยู่ได้ประมาณ 8 ปี สิ่งสำคัญ คือ ทำอย่างไรให้ผู้สงบ และผู้ดูแลไม่เครียดจำถึงขึ้นเป็นโรคซึมเศร้า

จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้สรุปได้ว่า การดูแลผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมเป็นปัญหาตั้งแต่ตัวผู้ป่วยเอง ครอบครัว สังคม ภาวะเศรษฐกิจ ซึ่งมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นจากการดูแลผู้ป่วย ดังนั้น การดูแลสุขภาพกายและจิตผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากความก้าวหน้าในการรักษาโรคนี้ยังไม่ค่อยได้ผล และการดูแลสุขภาพจิตของ Caregiver จะป้องกันการเพิ่มจำนวนผู้ป่วยซึมเศร้าและฆ่าตัวตายได้ เพราะในอนาคตในประเทศไทยโรคซึมเศร้าจะมาเป็นอันดับสอง รองจากหัวใจและหลอดเลือด