เทคนิคการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างเพื่อการพัฒนาทักษะสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาล
วิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
รายงานการประชุม COP ภาควิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์
การพัฒนาทักษะการสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาล
ครั้งที่ 5 วันที่ 19 พฤษภาคม 2557 เวลา 13.00 – 14.30 น.
ณ ห้องพักอาจารย์ภาควิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ วพ.พระปกเกล้า จันทบุรี
เรื่อง เทคนิคการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างเพื่อการพัฒนาทักษะสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาล
วัตถุประสงค์ในการดำเนินการครั้งนี้ เพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์เกี่ยวกับเทคนิคการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้าง
ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจำนวน 6 คน ได้แก่
- อ.อรัญญา บุญธรรม ประธานกลุ่ม
- อ. โศภิณสิริ ยุทธวิสุทธิ สมาชิก
- อ. มงคล ส่องสว่างธรรม สมาชิก
- อ. ลลนา ประทุม สมาชิก
- อ. กมลณิชา อนันต์ สมาชิก
- อ. ธันยพร บัวเหลือง เลขานุการ
กิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มีประเด็นที่สำคัญดังนี้
ประเด็นสำคัญ |
สาระสำคัญ/ประเด็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ |
อ้างอิง |
|
1. ก่อนการสอนโดยการนำวิธีการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างไปใช้ อาจารย์ผู้สอนควรทำความเข้าใจและ สร้างข้อตกลงร่วมกันกับนักศึกษาว่าจะนำวิธีการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างมาใช้เพื่อพัฒนาทักษะการคิดของนักศึกษา สิ่งสำคัญที่จะทำให้เกิดการพัฒนาทักษะการคิด คือนักศึกษาต้องมีความกล้าที่จะตอบคำถาม แสดงความคิดเห็น หรือซักถามในสิ่งที่สงสัยหรือไม่เข้าใจ โดยไม่ต้องกังวลว่าคำตอบนั้นจะถูกต้องหรือไม่ ความคิดเห็นนั้นจะเหมาะสมหรือได้รับการยอมรับจากกลุ่มหรือไม่
2. ในการสอนภาคทดลอง อาจารย์ผู้สอนควรเขียนแผนการสอนภาคทดลองก่อนการสอนแต่ละครั้ง ทั้งนี้เพื่อเป็นการทบทวนเนื้อหาและวิธีการสอน ซึ่งจะทำให้สามารถเตรียมประเด็นหรือคำถามสำหรับกระตุ้นให้นักศึกษาในกลุ่มเกิดการคิดอย่างมีเหตุผลและเกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้งต่อประเด็นนั้นๆ เมื่อถึงกิจกรรมการเรียนในภาคทดลองอาจารย์จะถามคำถามและเปิดโอกาสให้นักศึกษาทุกคนแสดงความคิดเห็นแลกเปลี่ยนกันภายในกลุ่ม นอกจากนั้นระหว่างการทำกิจกรรมอาจารย์ประจำกลุ่มจะสังเกตเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ซึ่งเมื่อพบเหตุการณ์ใดที่คาดว่าจะเป็นสิ่งเร้าที่ทำให้นักศึกษาเกิดความรู้สึกนึกคิด ต่อเหตุการณ์นั้น หรือเกิดการเรียนรู้ อาจารย์จะบันทึกเหตุการณ์นั้นไว้ เมื่อมีโอกาสเหมาะสมจึงใช้คำถามกระตุ้นเพื่อให้นักศึกษาได้ทบทวนความรู้สึกนึกคิดและแสดงออกมา โดยส่วนใหญ่จะทำในช่วงสุดท้ายประมาณครึ่งชั่วโมงของการเรียนการสอนในแต่ละครั้งโดยใช้คำถามกว้างๆก่อนเช่น วันนี้ใครได้เรียนรู้อะไรบ้าง แล้วจึงค่อยๆใช้คำถามที่ลึกลงไปในแต่ละเหตุการณ์ บางเหตุการณ์ที่อาจารย์บันทึกไว้แต่นักศึกษาไม่ได้กล่าวถึงอาจารย์จะยกเหตุการณ์นั้นขึ้นมาเพื่อให้นักศึกษาได้ทบทวนความคิดความรู้สึก วิเคราะห์ปัจจัยต่างๆของการกระทำ แลกเปลี่ยนมุมมอง ความคิด ความรู้สึกกับเพื่อนนักศึกษารวมทั้งอาจารย์ประจำกลุ่ม รวมทั้งอาจระดมสมองเพื่อหาทางแก้ไขปัญหาร่วมกัน ในบางครั้งอาจใช้การสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างในครึ่งชั่วโมงแรกของการเรียนภาคทดลองในแต่ละครั้ง โดยคำถามเกิดขึ้นจากการที่อาจารย์ได้ตรวจบันทึกสรุปการเรียนรู้ของนักศึกษาหลังการเรียนภาคทดลองแต่ละครั้ง 3.ในการเรียนการสอนภาคปฏิบัติเป็นช่วงที่อาจารย์สามารถนำการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างไปใช้ตลอดระยะเวลาที่อาจารย์สนทนากับนักศึกษา ไม่ว่าจะเป็นการ Pre – Conference , Post – Conference , พูดคุยในช่วงการ Feed back การปฏิบัติงานของนักศึกษารายบุคคล สิ่งสำคัญประการหนึ่งคือ ท่าทีของการเป็นกัลยาณมิตรของอาจารย์ที่พร้อมที่จะรับฟังทุกความคิดเห็นโดยไม่ตัดสินและไม่ตำหนิความคิดของนักศึกษา และท่าทีที่ยินดีกับทุกคำถามของนักศึกษาหรือสมาชิกกลุ่ม
|
สมาชิกกลุ่มทั้ง 6 คน |
|
ความรู้และประสบการณ์ที่ได้จากกิจกรรมครั้งนี้
มีแนวทางการนำเทคนิคการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างมาประยุกต์ใช้ในการการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาทักษะสะท้อนคิดของนักศึกษาได้อย่างหลากหลายเพิ่มขึ้น
แนวทางการนำความรู้ไปใช้
อาจารย์สามารถนำเทคนิคการสนทนากลุ่มอย่างมีโครงสร้างในวิชาอื่นๆ เพื่อพัฒนาทักษะสะท้อนคิดของนักศึกษา และเพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์บัณฑิตวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี เรื่องการคิดวิจารณญาณ และอัตลักษณ์บัณฑิต สถาบันพระบรมราชชนก ด้านการคิดวิเคราะห์
จบกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ครั้งที่ 5 เวลา 14.30 น.
อ. อรัญญา บุญธรรม ผู้จดบันทึก