แนวคิด Self-management สามารถสรุปเป็นองค์ประกอบที่สำคัญ (critical attributes) ได้ดังนี้

1. การตั้งเป้าหมายที่เป็นไปได้จริง (Realistic personal goal setting) การตั้งเป้าหมาย อาจตั้งเพื่อให้บรรลุ Intermediate outcome ก่อนหรือตั้งเพื่อบรรลุ Optimal outcome จากการทบทวนงานวิจัยพบว่าควรเริ่มจากการตั้งเป้าหมายระยะสั้นเพื่อให้สำเร็จได้ง่ายและเกิดกำลังใจในการจัดการตนเองอย่างต่อเนื่องสู่ความสำเร็จที่เป็นเป้าหมายสุดท้าย  โดยการตั้งเป้าหมาย ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง/ญาติต้องกระทำร่วมกับทีมสุขภาพ

2. การลงมือปฏิบัติ (Conduct action to control illness and monitoring progress) เป็นการลงมือปฏิบัติ พฤติกรรมหรือกระทำกิจกรรม ร่วมกับเฝ้าระวัง (สังเกตและบันทึก) สิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างการปฏิบัติ

3. การตัดสินใจปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้บรรลุเป้าหมาย

(Making adjustment to goal attainment) การปรับพฤติกรรมหรือกิจกรรมสามารถกระทำได้หลังจากที่ได้ลงมือปฏิบัติและสังเกตพบว่าวิธีที่ปฏิบัติยังไม่สามารถทำให้บรรลุ

เป้าหมายที่ตั้งไว้ เช่น ระดับน้ำตาลในเลือดยังอยู่สูงเกินเป้าหมายที่กำหนดแม้จะปรับวิธีการรับประทานอาหารแล้ว  จึงปรับเปลี่ยนวิธีใหม่เช่น ลดการรับประทานอาหารบางชนิดหรือเพิ่มจำนวนครั้งและระยะเวลาการออกกำลังกายให้มากขึ้นและติดตามเฝ้าระวังระดับน้ำตาลในเลือดใหม่เพื่อนำผลมาเปรียบเทียบกับเกณฑ์ จนบรรลุเป้าหมาย

1. Antecedent conditions: ควรทำความเข้าใจตัวแปรที่สัมพันธ์กับ diabetes self-management (เกิดก่อนการจัดการตนเอง) เช่น Knowledge, perception, willingness, social persuasion ตัวแปรเหล่านี้สามารถนำไปศึกษาวิจัยเชิงความสัมพันธ์หรือหาปัจจัยทำนายการจัดการตนเองเกี่ยวกับโรคเบาหวาน หรือผลลัพธ์ของการจัดการตนเอง เป็นต้น
2. Consequences : สิ่งที่เป็นผลลัพธ์ของการจัดการตนเอง ได้แก่ physiological outcomes (เช่น glycemic control, CVD risk, BMI, metabolic control etc.) Behavioral outcomes (เช่น health behaviors, physical activity, lifestyle behaviors etc.) Psychological outcomes (เช่น improvement in problem-solving, anxiety level, depression level, quality of life etc.) อาจทำวิจัยเชิงสำรวจ หรือหาความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการตนเองกับ consequences หรือเป็นวิจัยเชิงทดลองหรือกึ่งทดลองแล้ววัดผลที่ตัวแปรเหล่านี้ได้ รวมทั้งอาจทำในรูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ
3. The empirical reference: วัดว่าเกิด critical attributes) จากอะไร เช่น personal goal setting indicators (self-report ); self-report behaviors change (eating behaviors, exercise, medication taking etc.); physiological outcomes indicators (duration of the physical activity; blood glucose level etc.) ช่วยในการออกแบบเครื่องมือวัดในการวิจัย

การสร้างเครื่องมือการวิจัยเช่น การวัดพฤติกรรมการจัดการตนเอง ให้คำนึงถึง attribute หลักของ concept โดยข้อคำถามต้องปรากฏองค์ประกอบสำคัญของแนวคิดนั้นๆ

3.2 Self-management training

เน้นการฝึกทักษะที่จำเป็นในการควบคุมโรคหรือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเฉพาะเพื่อจัดการกับความเจ็บป่วย/ปัญหาสุขภาพ เช่น การรับประทานอาหาร การออกกำลังกายที่เหมาะสมกับโรค/ปัญหาสุขภาพนั้นๆ

2. การรวบรวมข้อมูล อาการ/อาการที่แสดงถึงความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้น

3. การวิเคราะห์ประเมินสาเหตุและแนวทางป้องกัน/แก้ไข

4. ตัดสินใจ ในการปฏิบัติพฤติกรรมอย่างเหมาะสม เพื่อควบคุมโรค

5. การปฏิบัติตนเพื่อควบคุมโรค ตามเป้าหมายที่กำหนด

6. ติดตามประเมินผลการควบคุมโรค/และปรับพฤติกรรมให้สามารถควบคุมโรคและระดับความดันโลหิตได้ตามเป้าหมาย