จากการเข้าร่วมประชุม R 2 R ระหว่างวันที่ 14-16 กรกฎาคม 2553 ที่ผ่านมานี้ มีเรื่องที่ได้ฟัง ได้อ่านแล้วอยากเล่าต่อให้ผู้ที่ไม่ได้มีโอกาสเข้าร่วมประชุมในครั้งนี้ ซึ่งคงเป็นส่วนเสี้ยวเดียวเท่านั้น

                ในฐานะที่เป็นวิทยากรและพี่เลี้ยงให้กับบุคลากรสาธารณสุข ในการทำวิจัย R 2 R อย่างต่อเนื่องในช่วง 3-4 ปี ที่ผ่านมา เมื่อมาเข้าร่วมประชุมครั้งนี้ คิดว่าได้เรียนรู้อย่างมาก และยังมีอะไรที่น่าทำต่อไปอีกมากมาย ซึ่งจะช่วยสนับสนุนให้มีกระบวนการพัฒนาคน และพัฒนางานอย่างมั่นคง ยั่งยืน ท่ามกลางความหนักหน่วงในภารกิจเฉพาะหน้า ที่แต่ละคนมีอยู่  แต่อย่างไรก็ตาม การทำงานอย่างมีความสุข ก่อให้เกิดปัญญา และมีความก้าวหน้าทั้งคนทั้งงานก็ยังเป็นความฝันที่เป็นจริงได้

                การได้ฟังการบรรยาย จากปรมาจารย์ เช่น ศ.นพ. วิจารณ์ พานิช ทำให้คนฟังเห็นว่าโดยกระบวนการ R 2 R สามารถเปลี่ยนงานประจำที่หนัก ที่น่าเบื่อ เป็นงานที่สนุก และสามารถดึงศักยภาพในตัวและทีมคนทำงานออกมาได้ ประกอบกับการได้รับฟังการนำเสนอผลงานของคนทำงานกลุ่มต่างๆ โดยเฉพาะฝ่ายสนับสนุน เช่น คุณอำนวย ฉางแก้ว หน่วยงานซ่อมบำรุง โรงพยาบาลหาดใหญ่ ซึ่งมีวิธีการนำเสนอที่น่ารักมากๆ และคุณชำนาญ เอกวิไล หน่วยรักษาความปลอดภัย  (รปภ.) โรงพยาบาลศิริราช  ยิ่งตอกย้ำความเชื่อเดิมของตัวเองว่า ใครๆก็ทำวิจัยได้ เพียงแค่มีใจที่จะทำ ทุกอย่างก็จะตามมาเอง ตั้งแต่การตั้งคำถามวิจัย การเก็บข้อมูลที่อาจจะต้องปรับเปลี่ยนวิธีการและเครื่องมือการเก็บ เพื่อให้ได้คำตอบที่ต้องการ ไปจนเสร็จสิ้น

                นอกจากนั้น การร่วมประชุมครั้งนี้ ยังได้ฟังประเด็นสำคัญจาก นพ.สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์ เลขาธิการมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ ที่กล่าวถึง “การเรียนรู้ แบบมั่วๆ” (ไปก่อน) เพราะจากประสบการณ์ในการทำงานในปัจจุบัน มีหลายครั้งที่เราไม่สามารถ กำหนดแผน หรือรูปแบบการทำงานที่ชัดเจนล่วงหน้าได้ ซึ่งเป็นผลให้คนจำนวนมากไม่กล้าเสี่ยงที่จะทำไป เรียนรู้ไป การทำงานในลักษณะนี้ ให้ผลเกินคุ้มค่าสำหรับผู้ที่ใฝ่รู้ ทำให้เรารู้สึกถึงความฉลาดขึ้น ไม่ว่าผลงานจะออกมาอย่างไร มันก็จะเป็นฐานสำหรับการทำงานลักษณะเดียวกันได้  ทำให้รู้สึกว่าอย่างน้อยก็มีจุดเริ่มต้นแล้ว ก้าวต่อไปก็ง่ายขึ้น เสี่ยงน้อยลง

                ในการประชุมครั้งนี้ บุคคลสำคัญที่ขาดไม่ได้อีกท่านหนึ่ง  คือ นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ซึ่งร่วมสนทนาใน session ต่างๆ   อย่างที่เราทราบกันดีว่า อาจารย์โกมาตร เป็นนักปฏิบัติ นักคิด นักเขียน และนักพูด ที่มีความสามารถอย่างหาคู่เทียบได้ยาก  อาจารย์ได้สรุปถึง คุณค่าของการประชุมในครั้งนี้ ซึ่งรู้สึกเห็นด้วยอย่างมากว่า เป็นการช่วยให้เรามีช่องว่างสำหรับการคิด เป็นช่วงให้เราได้หายใจ พลิกฟื้นความคิดสร้างสรรค์ ในการทำงาน ต่ออุดมการณ์ในการทำงานให้ยืนยาว ดังนั้น จึงขอเสนอแนะว่าสำหรับผู้ที่รู้สึกว่ากำลังหมดมุขในการพัฒนางาน พัฒนาตนเอง ก็น่าจะลองเข้าไปหาอาหารสมองเพิ่มจากสาระการประชุมครั้งนี้ในเวปไซด์ ของ สวรส.  นอกจากนั้น ในบางช่วงบางตอน อาจารย์โกมาตร ยังได้พูดถึงสังคมปรนัย ที่จำกัดความหลากหลายและการสร้างสรรค์ความรู้ใหม่  ถ้าใครสนใจก็สามารถอ่านหนังสือสังคมปรนัยของอาจารย์เพิ่มเติมได้

                สาระสุดท้ายที่ขอฝากไว้ตรงนี้ คือ ผลตอบแทนของการวิจัยที่แท้จริง คือ การที่เราทำวิจัยแล้วฉลาดขึ้น ถ้าใครทำวิจัยแล้วรู้สึกว่าฉลาดเท่าเดิม ก็ลองทำเรื่องใหม่ต่อไป ทำไปเรื่อยๆ ต้องฉลาดขึ้นแน่ๆ